Σε Ευρώπη, Βόρεια Αμερική και πέρα από αυτές, οι ισλαμιστές που επιδιώκουν την επιβολή της σαρία συμμαχούν με δυτικά αριστερά κινήματα για να αποκτήσουν νομιμοποίηση, πρόσβαση στα ΜΜΕ και πολιτική επιρροή
Στη σύγχρονη ακτιβιστική σκηνή, ισλαμιστικά κινήματα και ριζοσπαστικές αριστερές ή προοδευτικές οργανώσεις συνεργάζονται ολοένα και περισσότερο. Αυτή η συνεργασία δεν είναι ούτε τυχαία ούτε αθώα. Σε Ευρώπη, Βόρεια Αμερική και πέρα από αυτές, οι ισλαμιστές που επιδιώκουν την επιβολή της σαρία συμμαχούν με δυτικά αριστερά κινήματα για να αποκτήσουν νομιμοποίηση, πρόσβαση στα ΜΜΕ και πολιτική επιρροή.
Ιστορικά, ισλαμιστικές ομάδες όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα της Αιγύπτου συνεργάστηκαν με κοσμικούς αντι-αποικιακούς εθνικιστές — για να τους απορρίψουν μόλις η εξουσία βρέθηκε κοντά, αντικαθιστώντας τον πλουραλισμό με την ισλαμιστική κυριαρχία. Στη Δύση σήμερα, αναπαράγουν αυτή τη στρατηγική διεισδύοντας σε κινήματα κοινωνικής δικαιοσύνης: φυλετική ισότητα, δικαιώματα ΛΟΑΤΚ+, φεμινισμός, χρησιμοποιώντας αριστερές ρητορικές για να καλύψουν τους θεμελιωδώς αντίθετους στόχους τους.
Αυτή η «συμμαχία άκρας αριστεράς – ισλαμιστών» δεν είναι αφηρημένη έννοια· είναι τεκμηριωμένη και ενεργή.
Η «Κόκκινο-Πράσινη» Συμμαχία
Αναλυτές όπως ο ανθρωπολόγος Philip Carl Salzman περιγράφουν την λεγόμενη «Κόκκινο-Πράσινη συμμαχία» — ένωση ισλαμιστών με ριζοσπαστικούς αριστερούς ακτιβιστές — με στόχο την αντίθεση στον δυτικό πολιτισμό, τον καπιταλισμό, τη φιλελεύθερη δημοκρατία και τον σιωνισμό, ακόμα κι αν οι τελικοί στόχοι τους διαφέρουν δραματικά.
Στην πράξη, αυτό εκδηλώνεται σε διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις γύρω από τη Γάζα και το Ισραήλ. Στην Αυστραλία, η άνοδος αριστερών κινητοποιήσεων έχει συνδυάσει «ισλαμιστικές και πράσινες-μαρξιστικές ‘προοδευτικές’ ομάδες» με βίαιη ή εξτρεμιστική ρητορική.
Στη Γαλλία, το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα La France Insoumise του Jean-Luc Mélenchon έχει υιοθετήσει πλήρως φιλοπαλαιστινιακή γραμμή. Η επιλογή της ακτιβίστριας Rima Hassan ως υποψήφιας για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογραμμίζει τη στρατηγική του κόμματος να προσεγγίσει το αραβο-μουσουλμανικό εκλογικό σώμα, χρησιμοποιώντας όρους όπως «γενοκτονία» για τις ισραηλινές ενέργειες — ρητορική που σταδιακά κανονικοποιείται στους κόλπους του κόμματος.
Η συμμαχία στις ΗΠΑ
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η λεγόμενη «Κόκκινο-Πράσινη Συμμαχία» έγινε πιο ορατή γύρω από το Συνέδριο των Δημοκρατικών το 2024. Διαδηλώσεις συνασπισμού ένωσαν ομάδες με ισλαμιστική κατεύθυνση (π.χ. American Muslims for Palestine) με ριζοσπαστικά αριστερά στοιχεία (π.χ. Students for Justice in Palestine, Democratic Socialists of America), σε κοινό αντι-ισραηλινό, αντι-σιωνιστικό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αντισημιτικό ακτιβισμό.
Παρότι οι δύο πλευρές διαφέρουν στο τελικό τους όραμα, οι ισλαμιστές επιδιώκουν θεοκρατική διακυβέρνηση, ενώ η άκρα αριστερά ένα κοσμικό ουτοπικό σύστημα, μοιράζονται τον στόχο της αποδόμησης των δυτικών θεσμών και αξιών. Είναι σύμμαχοι ευκαιρίας απέναντι σε έναν κοινό «εχθρό»: τον δυτικό πολιτισμό.
Η ομολογία στρατηγικής
Ηγετικές μορφές ισλαμιστών έχουν παραδεχθεί αυτή τη στρατηγική. Ο Anjem Choudary, Βρετανός ισλαμιστής ιεροκήρυκας που ηγήθηκε της απαγορευμένης ομάδας al-Muhajiroun, παρότι φυλακισμένος, έχει καλέσει επανειλημμένα νέους μουσουλμάνους σε ιδεολογικό πόλεμο. Το 2024 καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη για ηγεσία τρομοκρατικής οργάνωσης και ενθάρρυνση βίας μέσω διαδικτυακών διαλέξεων.
Ακόμα και με τον Choudary στη φυλακή, ισλαμιστικές οργανώσεις συνεχίζουν τη στρατηγική της «συμπόρευσης» με αριστερές ατζέντες. Οργανώσεις όπως το Council on American-Islamic Relations έχουν στραφεί προς την προοδευτική ατζέντα, αγκαλιάζοντας κινήματα όπως το Black Lives Matter και η μεταρρύθμιση των φυλακών, ενισχύοντας τη θέση τους σε φιλελεύθερους συνασπισμούς, ενώ ταυτόχρονα αποκρύπτουν τις ριζοσπαστικές τους καταβολές.
Η εικόνα στην Ευρώπη
Στην Ευρώπη, οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες έχουν κατονομάσει το Forum of European Muslim Youth and Student Organizations, που συνδέεται με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, ως «σχολείο» εκπαίδευσης ηγετών ισλαμιστών, καμουφλαρισμένων πίσω από εκστρατείες κατά της ισλαμοφοβίας και υπέρ της θρησκευτικής ελευθερίας.
Οι οργανώσεις αυτές πιέζουν για διεύρυνση των νόμων περί ρητορικής μίσους με τρόπο που περιορίζει τον θεμιτό λόγο, ενώ ταυτόχρονα αντιτίθενται στις «ευρωπαϊκές αξίες» και στους ελέγχους της μετανάστευσης.
Σήματα κινδύνου
Στις ΗΠΑ, η πρόταση για την ψήφιση του Muslim Brotherhood Terrorist Designation Act of 2025 δείχνει τη διακομματική ανησυχία ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα αποτελεί συνεκτική ιδεολογική απειλή, ριζωμένη σε αντιαμερικανική και αντιδυτική ιδεολογία, που γεννά εξτρεμιστικές ομάδες όπως η Χαμάς.
Οι αριστεροί ακτιβιστές, είτε προέρχονται από τον ακαδημαϊκό χώρο, τα συνδικάτα ή τα κοινωνικά κινήματα, συχνά γίνονται άθελά τους σύμμαχοι, παρασυρόμενοι από επιμέρους κοινούς στόχους, χωρίς να βλέπουν τη μακροπρόθεσμη στρατηγική. Αυτό που ενδεχομένως δεν αντιλαμβάνονται φεμινίστριες, ακτιβιστές ΛΟΑΤΚ+ ή αντιρατσιστικές οργανώσεις είναι ότι οι ισλαμιστές σύμμαχοί τους αντιτίθενται στον τρόπο ζωής και τις ελευθερίες που οι ίδιοι υπερασπίζονται.
Ο Maajid Nawaz του Quilliam Foundation προειδοποιεί:
«Οι ισλαμιστές δεν ενδιαφέρονται για τον πλουραλισμό. Ενδιαφέρονται για την εξουσία».
Το μάθημα της ιστορίας
Η συμμαχία αυτή είναι εκ των πραγμάτων μη βιώσιμη. Η ιστορία — από την Ιρανική Επανάσταση του 1979, όπου οι ισλαμιστές εκκαθάρισαν τους άλλοτε συμμάχους τους αριστερούς, έως τη Μουσουλμανική Αδελφότητα στην Αίγυπτο που στράφηκε κατά των κοσμικών επαναστατών — δείχνει ότι μόλις οι ισλαμιστές αισθανθούν ότι επικρατούν, απορρίπτουν τους συμμάχους τους.
Όσοι σήμερα βρίσκονται στην αριστερή πτέρυγα και στηρίζουν αφηγήσεις ισλαμιστών, είναι πιθανό να βρεθούν αύριο εκτεθειμένοι ή και καταπιεσμένοι.
Το ζητούμενο δεν είναι μόνο η κριτική του ισλαμιστικού εξτρεμισμού, αλλά η καλλιέργεια ιδεολογικής επίγνωσης μέσα στις αριστερές τάξεις. Οι ακτιβιστές οφείλουν να αναρωτηθούν αν η αλληλεγγύη με ομάδες που συνδέονται με ισλαμιστές βοηθά ή τελικά υπονομεύει τις ίδιες τις αξίες που υπερασπίζονται.
Οι φιλελεύθερες κοινωνίες που στηρίζονται στη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία της έκφρασης δεν μπορούν να ανέχονται συμμαχίες που διαβρώνουν τα θεμέλιά τους.
MiddleEastForum.org