ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΩΣ,ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΕΟΝ ΣΚΟΤΕΙΝΟ ΚΑΙ ΥΠΟΠΤΟΑΝΘΡΩΠΟ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ!]
«Στα Βουρλά το κακό ξεκίνησε στις 29 Αυγούστου.
Μπήκαν οι Τούρκοι στα σπίτια μας και μας έβαλαν φωτιά.
Αργότερα μας είπαν ότι ήταν αντάρτες και μετά ήρθε ο τακτικός στρατός και μας μάζεψε. Μας έπιασαν όλους μαζί, τον πατέρα μου τον έσφαξαν, τον αδερφό μου τον έκαψαν, τους νέους τους μάζεψαν και τους πήραν στην Ανατολή.
Όταν φύγαμε ήταν 16 Σεπτεμβρίου.
»Το ποιος φταίει θα το πω με ένα στίχο από το ποίημα “Της Καταστροφής”: “Δε νίκησαν την Ελλάδα οι Τούρκοι. Δεν μπορούσαν. Μα δεν ήταν κι άνθρωποι. Την Ελλάδα νίκησαν, αδόξως, διχασμός, Λεβαντίνοι κι Ευρώπη”. Ο Βενιζέλος έκανε τη μεγαλύτερη καταστροφή. Μέσα στη φλόγα του πολέμου, έπρεπε να γίνουν εκλογές στην Ελλάδα;».
Το απόσπασμα ανήκει στη Φιλιώ Χαϊδεμένου, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην Αναστασία Παρετζόγλου για το βιβλίο Η Ελλάδα είναι Γυναίκα (εκδ. Λιβάνη).
Η Φιλιώ Χαϊδεμένου, Μικρασιάτισσα πρόσφυγας και ιδρύτρια του Λαογραφικού Μικρασιατικού Μουσείου που βρίσκεται στο Άλσος Νέας Φιλαδέλφειας, μας μετέφερε τις φρικαλεότητες που έζησαν οι μη μουσουλμάνοι από τους άτακτους τσέτες (κυρίως κουρδικής καταγωγής) και τον τουρκικό στρατό.
Η Μικρασιατική Καταστροφή συνεπάγεται το θάνατο του ελληνισμού της Μικράς Ασίας και την αποτυχία υλοποίησης της Μεγάλης Ιδέας και απελευθέρωσης των αλύτρωτων πληθυσμών. Για τους Έλληνες είναι η Καταστροφή, για τους Τούρκους ο Αγώνας Ανεξαρτησίας (Κουρτουλούς Σαβασί – Kurtuluş Savaşı).
Παραμονές της Παναγίας, το μέτωπο κατέρρευσε και η ελληνική αμυντική γραμμή υποχώρησε.
Ο ελληνικός στρατός άρχισε να εγκαταλείπει την ενδοχώρα της Μικράς Ασίας με κατεύθυνση τη Σμύρνη.
Στην πορεία αυτή, έκαψε τουρκικά χωριά και ανατίναξε σημεία ζωτικής σημασίας όπως γέφυρες, αποθήκες, σιδηροδρομικές γραμμές και σταθμούς ανεφοδιασμού.
Στις 19 Αυγούστου, ο Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης Αριστείδης Στεργιάδης (φωτ. αριστερά) με εμπιστευτική εγκύκλιο διέταξε τους δημόσιους υπαλλήλους «…να συσκευάσωσι τα αρχεία των.
Πάντες δημόσιοι υπάλληλοι οφείλουσι να συγκεντρωθώσι… και να είναι έτοιμοι προς αναχώρησιν εις πρώτην διαταγήν».
Συγχρόνως, ο Βρετανός πρόξενος συντόνισε τις ενέργειες για την άμεση έξοδο των Βρετανών υπηκόων από τη Σμύρνη. Στις 27, 28 και 29 Αυγούστου οι Βρετανοί έφυγαν με πλοία για την Κύπρο. Στις 26 Αυγούστου, η ελληνική κυβέρνηση διέταξε την εκκένωση ολόκληρης της Μικράς Ασίας.
Την ίδια μέρα, η Ανώτερη Γενική Στρατιωτική Διοίκηση, το Φρουραρχείο και οι τελευταίοι αξιωματικοί και στρατιώτες του ελληνικού στρατού επιβιβάσθηκαν στα ελληνικά ατμόπλοια «Βυζάντιον» και «Κύκνος» με προορισμό τον Πειραιά.
Για τελευταία φορά ακούστηκε ο εθνικός ύμνος
και στην προκυμαία το πλήθος ξέσπασε σε
λυγμούς….
Ο Ύπατος Αρμοστής – άνω φωτο – Αριστείδης Στεργιάδης
(παλαιός καί λίαν έμπιστος φίλος
του “Βενιζέλου”)
επιβιβάστηκε (ενώ οι Έλληνες κάτοικοι
της Σμύρνης του έδιναν ΚΑΤΑΡΕΣ!)
στό βρετανικό
καταδρομικό «Iron Duke» (‘Σιδηρούς Δούξ’) και
έφτασε – μέσω Κωνστάντζας – στήν Νίκαια της
Γαλλίας, όπου (διαμένοντας μέ ΠΟΙΩΝ
τά έξοδα άρα γε, στό ίδιο ξενοδοχείο
γιά 27 χρόνια!!!…) πέθανε το 1949.
Στο ενδιάμεσο διάστημα, δεν
τόλμησε να
επισκεφθεί την Ελλάδα, λόγω της
επιεικώς εγκληματικής
ανευθυνότητός του, που καταδίκασε
τους
Έλληνες της Μικράς Ασίας.