Τον υπεύθυνο του αδιεξόδου της τελευταίας φιλόδοξης πρωτοβουλίας για την επίλυση του Κυπριακού, δείχνουν οι αποκαλύψεις των απόρρητων μέχρι τώρα ντοκουμέντων των συνομιλιών του ΓΓ του ΟΗΕ Α.Γκουτέρρες με τους πρωταγωνιστές της Διάσκεψης, καθώς παρά τις προσπάθειες εξωραϊσμού και τήρησης των ίσων αποστάσεων, η Τουρκική στάση όπως πιστοποιούν τα ντοκουμέντα ήταν εκείνη που τορπίλισε τη διαδικασία τη νύχτα της 6ης Ιουλίου 2017.
Γράφει ο Νίκος Μελέτης
Η εφημερίδα Φιλελεύθερος και ο δημοσιογράφος – ερευνητής Μ .Ιγνατίου παρουσιάζουν από την περασμένη Κυριακή τα εσωτερικά έγγραφα του ΟΗΕ με τα πρακτικά των συναντήσεων του ΓΓ του ΟΗΕ στη διάρκεια του κρίσιμου διήμερου 5-7Ιουλιου, που κορυφώθηκε η προσπάθεια για δρομολόγηση λύσης του Κυπριακού πριν καταλήξει σε παταγώδες αδιέξοδο…
Τα έγγραφα επιβεβαιώνουν ότι η Τουρκία ουδέποτε άλλαξε στάση επιδιώκοντας συγκεκριμένη λύση στα «δικά της μέτρα» που θα εξυπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα της και δεν είναι διατεθειμένη να κάνει πίσω στο θέμα των Εγγυήσεων και της διατήρησης με κάποιο τρόπο των επεμβατικών δικαιωμάτων, καθώς και τουρκικού στρατού στο νησί.
Με τις αποκαλύψεις όμως βρίσκονται εκτεθειμένοι και οι επαγγελματίες απολογητές και …εξωραϊστές της Τουρκίας, σε Αθήνα και Λευκωσία, που επιδόθηκαν σε ένα συστηματικό εθνικό αυτομαστίγωμα, σπεύδοντας να συνδράμουν την προσπάθεια της τουρκικής ηγεσίας να επιρρίψει την ευθύνη για το αδιέξοδο στην ελληνική και κυπριακή πλευρά…
Για την κατάρρευση της διαδικασίας, υπήρξε ευθύνη και του ίδιου του κ. Γκουτέρρες και κυρίως του απεσταλμένου του Ε. Άϊντα που επιχειρούσαν μέχρι τελευταία στιγμή να αποκρύψουν το πραγματικό πρόβλημα, με την επιμονή της Τουρκίας να αποσπάσει εκ των προτέρων σημαντικές παραχωρήσεις του Προέδρου Αναστασιάδη στις κρίσιμες εσωτερικές πτυχές της διευθέτησης, αλλά και να εξασφαλίσει διατήρηση των Εγγυήσεων, του επεμβατικού δικαιώματος αλλά και…αύξηση των τουρκικών δυνάμεων στο νησί σε σχέση με τις προβλεπόμενες από τη Συνθήκη Συμμαχίας δύναμη…
Η τακτική αυτή του κ. Γκουτέρρες ως άλλου Ποντίου Πιλάτου, όχι μόνο δεν οδήγησε σε εγκλωβισμό, όπως ο ίδιος ήλπιζε, της ελληνοκυπριακής και ελληνικής πλευράς σε ένα μπαράζ παραχωρήσεων προς την Τουρκία(πέραν εκείνων που έκανε με το έγγραφο της 5ης Ιουλίου ο Ν. Αναστασιάδης) προκειμένου να επιδείξει μελλοντικά μια …ευέλικτη στάση στο μείζον θέμα των Εγγυήσεων, του επεμβατικού δικαιώματος και της παραμονής των ξένων στρατευμάτων, αλλά κατέστησε αναπότρεπτο το αδιέξοδο, για το οποίο μάλιστα θέλησε να αθωώσει την τουρκική πλευρά.
Η μυθολογία που κτίστηκε μετά το Κραν Μοντάνα, έφθασε στο σημείο να κάνει λόγο για «χαμένη ευκαιρία» με ευθύνη μάλιστα της ελληνοκυπριακής πλευράς αλλά και της Αθήνας λόγω της …επιμονής του Ν. Κοτζιά να αναδείξει στη διαπραγμάτευση ως μείζον και κεντρικό θέμα αυτό των Εγγυήσεων και των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων.
Ήταν η «βολική αλήθεια» όσων είτε για αντιπολιτευτικούς λόγους ήθελαν να πλήξουν τον Ν. Αναστασιάδη στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές ,αλλά και για εκείνους που υπηρετούν και προωθούν το ιδεολόγημα της «καλής Τουρκίας» που θέλει το «καλό μας», αλλά εμείς δεν μπορούμε να αντιληφθούμε…
Τα ντοκουμέντα που αποκαλύπτει ο Φιλελεύθερος και ο Μ. Ιγνατίου, θα πρέπει να γίνουν σημαία της κυπριακής και ελληνικής διπλωματίας και να αποτελέσουν ένα σοβαρό διπλωματικό κεκτημένο, ώστε να καταδειχθεί στην διεθνή κοινότητα το πως τορπίλισε η Τουρκία την προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού, το πως εννοεί τη λύση του κυπριακού και γιατί συνεχίζεται το αδιέξοδο.
Σύμφωνα με τα έγγραφα, η Τουρκία ποτέ δεν ήταν έτοιμη να συμφωνήσει στην κατάργηση των Εγγυήσεων και στην αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων. Υπόσχονταν «ευελιξία» εάν η κυπριακή πλευρά τα έδινε «όλα» εκ των προτέρων. Παραχωρήσεις που οδηγούσαν σε ντε φάκτο χαλαρή ομοσπονδία στα όρια της συνομοσπονδίας …
Ο Μ. Τσαβούσογλου δηλώνει στον ΓΓ ότι δεν είναι θέμα καν προς συζήτηση η κατάργηση των Εγγυήσεων
Για τις τουρκικές κατοχικές δυνάμεις δηλώνει ότι ίσως θα πρέπει να μείνουν όχι μόνο οι 650 που προβλέπονταν από τη Συνθήκη Συμμαχίας, αλλά και να… αυξηθούν οι τουρκικές δυνάμεις λόγω των …περιφερειακών απειλών ασφάλειας.
Ο κ. Γκουτέρρες αποκρύπτει ηθελημένα από τον κ. Τσαβουσογλου τη μονομερή και ακραία παραχώρηση που έχει κάνει ο Ν. Αναστασιάδης την προηγούμενη ημέρα με την οποία αποδέχεται σχεδόν όλες τις απαιτήσεις της Τουρκίας για το Κεφάλαιο της Εσωτερικής διακυβέρνησης.
Ο ΓΓ είχε δυο συναντήσεις με τον Μ. Τσαβούσογλου πριν από το δραματικό δείπνο της 6ης Ιουλίου, και έτσι γνώριζε πλήρως τις θέσεις της Τουρκίας για τη Συνθήκη Εγγυήσεων, το παρεμβατικό δικαίωμα και την παραμονή στρατιωτικών δυνάμεων.
Στην πρώτη συνάντηση στις 6 Ιουλίου 13.00 μ.μ. ο πρακτικογράφος του ΟΗΕ Ματίας Σιουστερ καταγράφει τις θέσεις που εμπιστευτικά μετέφερε στον ΓΓ του ΟΗΕ για τα θέματα ασφάλειας και Εγγυήσεων.
«…Ο κ. Τσαβούσογλου δήλωσε ότι για την Τουρκία η άποψη μηδέν στρατεύματα, μηδέν εγγυήσεις δεν ήταν θέση εκκίνησης (was a non-starter). Από την ώρα που είχαν ελπίδες να επιτευχθεί συμφωνία, η Τουρκία έδειξε κάποια ευελιξία. Θα μπορούσε τώρα να δει κάποιες βελτιώσεις στις συνομιλίες που δεν τις είχε δει πριν, ιδιαίτερα από την πλευρά των Ελλήνων και των Ελληνοκυπρίων…».
«…Ο κ. Τσαβούσογλου δήλωσε ότι η Συνθήκη Εγγυήσεως είναι θέμα ταμπού ανάμεσα στους Τούρκους και τους Τουρκοκύπριους. Οι Τουρκοκύπριοι είχαν ζωτικής σημασίας ανησυχίες για την ασφάλεια. Για αυτό ήταν εξαιρετικά δύσκολο για την Τουρκία να αλλάξει τη θέση της επί του θέματος. Παρόλα αυτά, είχε δείξει ευελιξία. Η Τουρκία είχε επιδείξει θετική συμπεριφορά προς την κατεύθυνση της επίλυσης του κυπριακού προβλήματος για πολύ καιρό..».
«…Αυτό που η Τουρκία θα μπορούσε να αποδεχθεί είναι η μετονομασία της Συνθήκης Εγγυήσεως σε Συνθήκη Εφαρμογής. Με τέσσερα συμβαλλόμενα μέρη. Κατά το αρχικό στάδιο η Συνθήκη θα περιλάμβανε το δικαίωμα της μονομερούς δράσης, αν η από κοινού δράση από όλα τα μέρη (για αντιμετώπιση πράξεων που προκαλούν ανησυχία) δεν θα ήταν δυνατή..».
« Αναφορικά με τη μείωση των στρατευμάτων θα μπορούσε να γίνει σημαντική μείωση στρατευμάτων με την έναρξη εφαρμογής της λύσης. Θα μπορούσαν ακόμη να υπάρχουν περαιτέρω μειώσεις, να υπάρχει αναθεώρηση (review) αναλόγως της προόδου της εφαρμογής της λύσης. Μια αποτελεσματική εφαρμογή θα επιτάχυνε περαιτέρω την αποχώρηση..».
« Η Συνθήκη Συμμαχίας θα μπορούσε να δομηθεί ως νέα Συνθήκη, αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνει πρόνοια για τη μόνιμη παρουσία τουρκικών στρατευμάτων. Μηδενικά στρατεύματα ήταν κόκκινη γραμμή για την Τουρκία..» .
« Σε σχέση με το μονομερές δικαίωμα επέμβασης, χρειαζόταν πρώτα να δουν ότι έχει επιτευχθεί λύση σε όλες τις πτυχές, συμπεριλαμβανομένης της πτυχής του εδαφικού. Επιτήρηση της εφαρμογής της λύσης είναι επίσης κρίσιμης σημασίας. Εδώ θα έπρεπε να υπάρχει ένα μηχανισμός που να δίνει τις απαραίτητες εξασφαλίσεις στους Τουρκοκύπριους. Επιπροσθέτως ένας συγκεκριμένος αριθμός τουρκικών στρατευμάτων θα πρέπει να παραμείνει. Σε τέτοιες συνθήκες ίσως μπορούν να σκεφτούν να επιδείξουν περισσότερη ευελιξία σε σχέση με το δικαίωμα επέμβασης. Ωστόσο, θα έπρεπε να δουν πρώτα ότι οι Κύπριοι συμφώνησαν επί όλων των κεφαλαίων..».
«Ο Γενικός Γραμματέας ρώτησε κατά πόσο αυτό σήμαινε ότι η Τουρκία θα μπορούσε να αποδεχθεί άμεση αντικατάσταση της Συνθήκης Εγγυήσεως με τη Συνθήκη Εφαρμογής και να καταργήσει το μονομερές δικαίωμα επέμβασης.
Ο κ. Τσαβούσογλου δήλωσε πως αυτό δεν ισχύει (this was not the case). Ωστόσο, αν όλα τα θέματα επιλύονταν όπως περιέγραψε, θα μπορούσε να μιλήσει στην Άγκυρα για να εξασφαλίσει περισσότερη ευελιξία..».
Στην δεύτερη συνάντηση 3,5 ώρες αργότερα ο κ. Γκουτέρρες έχει μια ακόμη συνάντηση με τον Μ.Τσαβουσογλου, από την οποία πλέον έχει ενημερωθεί πλήρως για την σκληρή γραμμή την οποία έχει η Τουρκία οδηγώντας τη διαδικασία σε αδιέξοδο.
«Αναφορικά με το δικαίωμα επέμβασης, μετά από μια επιτυχημένη υλοποίηση της λύσης και με κατάλληλο μηχανισμό να υπάρχει (δηλαδή το δικαίωμα επέμβασης), η Τουρκία θα μπορούσε να ήταν περισσότερο ευέλικτη. Είναι γεγονός πως αυτό είναι όπως το ζήτημα με το αυγό και την κότα, άλλα πρέπει να προχωρήσουν προς εκείνο το σημείο..»
«Ο Γενικός Γραμματέας ρώτησε κατά πόσο η Τουρκία θα αποδεχόταν μείωση των στρατευμάτων στο επίπεδο που προνοεί η Συνθήκη Συμμαχίας. Ο κ. Τσαβούσογλου υπέδειξε πως η Συνθήκη Συμμαχίας προνοεί 650 Τούρκους στρατιώτες. Αποδεχθήκαμε αυτόν τον αριθμό το 2004. Ωστόσο, οι καιροί αλλάζουν. Με δεδομένες τις συνθήκες εκτός Κύπρου (Συρία, ενέργεια, τρομοκρατία) ο αριθμός των στρατιωτών θα πρέπει να είναι μεγαλύτερος από τον συγκεκριμένο, αν υπάρχει και τουρκική βάση».
Liberal.gr