Στις 23 Σεπτεμβρίου 1821 έπεσε η Τριπολιτσά στα χέρια των Ελλήνων έπειτα από επίμονη και πολύμηνη πολιορκία. Το τι συνέβη την ημέρα εκείνη και το διήμερο που ακολούθησε είναι γνωστό σε όλους, ώστε να μη χρειάζεται εδώ ειδικότερη αναφορά. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τις βιαιότητες και τις ακρότητες που σημειώθηκαν. Αλλά και κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τους Έλληνες ως «σφαγείς» ή «γενοκτόνους», όπως κάνουν μερικοί σήμερα κρίνοντάς τους με υπερβολική αυστηρότητα. Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσω να δώσω μερικές εξηγήσεις, ώστε όλοι να καταλάβουν την πραγματική διάσταση των γεγονότων της άλωσης της Τριπολιτσάς.
Ήταν σίγουρα φρικτός ο απολογισμός των βιαιοτήτων στην Τριπολιτσά, αλλά ούτε αδικαιολόγητος, ούτε ανεξήγητος. Έωλες, ανεδαφικές και εθνικά απαράδεκτες, είναι οι προσπάθειες που γίνονται σήμερα, και μάλιστα από Έλληνες, να αμαυρωθεί στη συνείδησή μας το ιστορικό αυτό γεγονός και να στιγματιστούν οι πρωταγωνιστές του. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να δώσει κανείς αποστομωτική απάντηση σε όλες τις σχετικές κατηγορίες και αιτιάσεις. Η απάντηση είναι απλή: και οι σφαγές και η λαφυραγωγία εκ μέρους των Ελλήνων στην Τριπολιτσά, ήσαν απόρροια δίκαιης εκδίκησης και πιο δίκαιης οργής! Ήσαν το ανεξέλεγκτο ξέσπασμα ενός υπόδουλου λαού, που εκδικήθηκε για τα 400 χρόνια σκλαβιάς, μαρτυρίων, σφαγών, ποταμών αίματος, παιδομαζώματος και συνεχούς σκληρής καταπίεσης τεσσάρων αιώνων από έναν βάρβαρο δυνάστη και κατακτητή!
Οι Έλληνες κατά την άλωση της Τριπολιτσάς φέρθηκαν πράγματι σκληρά, άσπλαχνα, γιατί όχι, παράφορα. Αλλά αυτά που έκαναν ήσαν πολύ λίγα, μπροστά σ΄ αυτά που είχαν υποστεί ανά τους αιώνες από τους Τούρκους. Και βέβαια δεν ήσαν τίποτε μπροστά σε αυτά που υπέστησαν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, στη Χίο, στις Κυδωνίες, στη Νάουσα, στην Έφεσο, στην Κρήτη, στην Κω, στην Κάσσο, στα Ψαρά, στην Κωνσταντινούπολη και αλλού!
Από την άλλη πλευρά, οι αρπαγές που σημειώθηκαν ήσαν αποτέλεσμα της στυγνής οικονομικής εκμετάλλευσης, της κλοπής του εθνικού πλούτου, της άγριας φορολογίας των πενιχρών εισοδημάτων και των προϊόντων του ραγιά, της πραγματικής αφαίμαξης του ιδρώτα και του μόχθου του λαού μας επί αιώνες. Για ποια λαφυραγωγία λοιπόν τολμούν να μιλούν οι «υπερ-ευαίσθητοι» επικριτές των Ελλήνων μαχητών της Τριπολιτσάς; Είχαν φέρει μαζί τους τίποτε πλούτη από τα βάθη της Ασίας οι κατακτητές μας;
Η αλήθεια είναι ότι ο έρως της ελευθερίας, η αγάπη προς την πατρίδα, η βάρβαρη σκλαβιά αιώνων, έκαναν τον ψυχισμό των Ελλήνων να υπερβεί τα όριά του! Αυτό είναι γεγονός αναμφισβήτητο! Αλλά είναι μεγάλη η απόσταση από αυτή τη διαπίστωση, μέχρι την απαίτηση μερικών να ντρεπόμαστε για τη σημαντική αυτή στιγμή της νεότερης ιστορίας μας ή να τη θεωρούμε «στίγμα της ιστορίας», όπως έσπευσαν να δηλώσουν με επίσημο τρόπο οι προαιώνιοι εχθροί μας στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου!
Είναι ασυγχώρητο μεθοδολογικό λάθος να κρίνεται η δεδομένη ιστορική στιγμή με κριτήρια του σήμερα, και μάλιστα από την άνεση της δημοσιογραφικής πολυθρόνας ή του ιστορικού αναγνωστηρίου. Η άλωση της Τριπολιτσάς, όπως και κάθε άλλο ιστορικό γεγονός, για να εκτιμηθεί σωστά και δίκαια, θα πρέπει να τοποθετηθεί και να εξετασθεί μέσα στο ιστορικό πλαίσιο εκείνης της δεδομένης στιγμής και εκείνης της δεδομένης συγκυρίας. Και βέβαια δεν είναι καθόλου σωστό και δίκαιο να εξισώνουμε τον θύτη με το θύμα ή -το χειρότερο- να κατηγορούμε μόνο το θύμα!
Η άλωση της Τριπολιτσάς δεν ήταν ένα συνηθισμένο ιστορικό συμβάν, που θα μπορούσε να χειραγωγηθεί από ανθρώπινους ή άλλους παράγοντες. Δεν ήταν ένα ιστορικό γεγονός κανονικού και αναμενόμενου χαρακτήρα. Γι αυτό και δεν μπορεί να εξηγηθεί με τις παραμέτρους των συνήθων ιστορικών γεγονότων. Η άλωση της Τριπολιτσάς απέκτησε, την χρονική εκείνη στιγμή που εκδηλώθηκε και αμέσως μετά, και με τον αιφνίδιο τρόπο που συνέβη, τη δυναμική και τη σφοδρότητα ενός φυσικού φαινομένου! Απέκτησε την ανεξέλεγκτη δύναμη ενός αφρισμένου ποταμού, ενός φλεγόμενου ηφαιστείου, ενός καταστρεπτικού σεισμού!
Τα αγνά παλληκάρια της Τριπολιτσάς, δεν ήσαν τίποτε αιμοδιψή θηρία. Ήσαν άμαθοι στα όπλα χριστιανοί, που στην αρχή φοβούνταν να σκοτώσουν Τούρκο, για να μην πάνε στην Κόλαση και για να μην χάσουν το δικαίωμα της θείας μετάληψης. Ήσαν άκακοι αγρότες και κτηνοτρόφοι που έκλαιγαν όταν έβλεπαν πτώματα σκοτωμένων. Όμως, έπρεπε κι αυτοί κάποτε να κοινωνήσουν τη βία και να μυηθούν στο μυστήριο της υπέρ λόγον θυσίας. Με άλλα λόγια, η τραγωδία του μαχόμενου ελληνισμού έπρεπε να φθάσει στην κάθαρση, το έθνος έπρεπε να βαπτισθεί στο αίμα για να ξαναγεννηθεί!
Εν πάση περιπτώσει, η άλωση της Τριπολιτσάς, δεν ήταν καθαρά στρατιωτική επιχείρηση τακτικού, οργανωμένου στρατού, οργανωμένου κράτους. Στρατού, που δεν εφήρμοσε τάχα το δίκαιο του πολέμου! Πέραν του γεγονότος ότι τα παραδείγματα σφαγιασμού αμάχων από τακτικούς στρατούς δεν είναι σπάνια, δεν είναι σωστό και δίκαιο να εξαντλήσουμε όλη την αυστηρότητα ή ευαισθησία μας στην περίπτωση των Ελλήνων του πρώτου έτους της Επανάστασης, που αγωνίζονταν να σπάσουν τις αλυσίδες τους και να μείνουν ελεύθεροι στον δικό τους τόπο! «Ελευθερία ή θάνατος» δεν ήταν το σύνθημά τους; Άμα δεν υπολόγιζαν τον δικό τους θάνατο, θα υπολόγιζαν τον θάνατο των εχθρών τους; Είχε παρέλθει ανεπιστρεπτί η εποχή που ο θάνατος ενός Τούρκου οδηγούσε σε θάνατο 99 Έλληνες!
Στην ουσία δεν επρόκειτο καθόλου περί οργανωμένης επιχείρησης οργανωμένου τακτικού στρατού. Περί οργισμένου λαού επρόκειτο, περί δυνάμεως ατάκτων επρόκειτο, που εστράφησαν με πρωτόγονη και ενστικτώδη δύναμη κατά των πρώην δημίων τους, υπερβαίνοντας εκ δικαιολογημένου ζήλου τα όρια της λογικής. Ο ανεπάντεχος και απροσδόκητος τρόπος με τον οποίο έγινε η είσοδος των πολιορκητών της Τριπολιτσάς στην πόλη, εσήμαινε ότι ήταν αδύνατο να υπάρξει κάποια στοιχειώδης στρατιωτική πειθαρχία ή κάποιος έλεγχος από τους οπλαρχηγούς! Τίποτε πλέον δεν μπορούσε να συγκρατήσει το μαινόμενο πλήθος! Το πολεμικό δράμα έβαινε προς τη λύση του αυτονομημένο από κάθε κανόνα στρατηγικής και τακτικής, από κάθε κανόνα ορθότητας ή επιείκειας…
Σημασία έχει ότι δεν έχουμε ν΄ απολογηθούμε σε κανέναν για ό,τι συνέβη τότε στην Τριπολιτσά! Δεν θα μας φορτώσουν ενοχές οι ξένοι άσπονδοι φίλοι μας και οι εδώ βερεμιάρηδες μιμητές τους! Εμείς δεν ξερριζώσαμε ανθρώπους από τις πατρογονικές εστίες τους, όπως έκαναν άλλοι! Εμείς θέλαμε να απαλλαγούμε από τους κατακτητές μας, που ήξεραν ότι μας είχαν υποδουλώσει με τη βία και επομένως ότι η εδώ παρουσία τους ήταν προσωρινή και είχε ημερομηνία λήξεως! Είμαστε υπερήφανοι ως Αρκάδες, ως Πελοποννήσιοι και ως Έλληνες για τα αγνά εκείνα παλληκάρια που μας χάρισαν την ελευθερία, ακόμα κι αν το πάθος τους, τα έβγαλε έξω από τα επιβαλλόμενα όρια! Ας είναι αιωνία η μνήμη τους!

ΗΛΙΑΣ ΓΙΑΝΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ

proinosmorias

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *