Η υποδοχή προσφύγων αθλητών του Πανιωνίου το 1922 (φωτ.: Πανιώνιος ΓΣΣ)
Όλα ανθούσαν στη Σμύρνη στις αρχές του 20ού αιώνα, με την πόλη να βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτιστικής και αθλητικής ανάπτυξης. Ένα από τα πιο μεγάλα και επιβλητικά σωματεία της ήταν ο Πανιώνιος, αποτελώντας φορέα πολιτισμού και αθλητισμού.
Λίγο πριν την Μικρασιατική Καταστροφή, ο σύλλογος διοργάνωνε τους «Πανιώνιους Αγώνες», ενώ καθιέρωσε και τους σχολικούς αγώνες.
Η ομάδα ποδοσφαίρου συμμετείχε στο πρωτάθλημα Σμύρνης, ενώ νεαροί αθλητές στελέχωναν τη μεικτή Σμύρνης που έπαιρνε μέρος σε αγώνες και στην κυρίως Ελλάδα.
Το γήπεδο του Πανιωνίου στη Σμύρνη κατασκευάστηκε με ενέργειες του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομου, ο οποίος ήταν επίτιμος πρόεδρος του συλλόγου και υποστηρικτής του αθλητισμού. Το γήπεδο στην Πούντα εγκαινιάστηκε το 1912 με τους Πανιώνιους Αγώνες και μπορούσε να φιλοξενήσει στις εξέδρες 7.000 θεατές, διαθέτοντας σύγχρονες για την εποχή εγκαταστάσεις.
Στα χρόνια μετά την Καταστροφή, το γήπεδο αποτέλεσε έδρα αρκετών τουρκικών ομάδων, μέχρι το 2016, όταν και γκρεμίστηκε, ξεριζώνοντας ένα ακόμη κομμάτι ελληνικής ιστορίας στη Μικρά Ασία.
Όταν μπήκαν οι Τούρκοι στη Σμύρνη στις 27 Αυγούστου (9 Σεπτεμβρίου) του 1922, η οικογένεια του Πανιωνίου πλήρωσε βαρύ τίμημα, καθώς 23 αθλητές του έχασαν τη ζωή τους. Τα ονόματά τους έχουν καταγραφεί, προκειμένου να μην ξεχαστούν ποτέ: Σ. Αβραμίδης, Ν. Αναγνωστόπουλος, Ν. Ανδρεαδάκης, Φ. Ανδρικίδης, Α. Αντωνιάδης. Σ. Αντωνιάδης, Χ. Βεντιρόζος, Δ. Γιαζιτζής, Δ. Γιαννουσάκης, Δ. Δημητρίου, Θ. Δημητρίου, Ν. Θεοδωρίδης, Σ. Θεοδωρίδης, Θ. Ιωαννίδης, Π. Καραμπάτης, Γ. Κωνσταντινίδης, Κ. Μαλκότσης, Κ. Μαρσέλλος, Ν. Νικολαΐδης, Λ. Πουλάκης, Α. Σούρης, Ν. Τσιντσίνης και Μ. Χατζημουράτης.
Η ανασυγκρότηση στην Αθήνα
Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και τον ερχομό στην Ελλάδα, ο αθλητισμός δεν ήταν προτεραιότητα των προσφύγων από τη Σμύρνη. Ωστόσο, ο Πανιώνιος αποτέλεσε μια γνώριμη οικογένεια για όσους γλίτωσαν και ο σπουδαίος παράγοντας Δημητρός Δάλλας προσπάθησε να αναγεννήσει τον σύλλογο στην Αθήνα, αναζητώντας τους αθλητές του ανάμεσα στους επιζώντες πρόσφυγες. Ακόμα και Αρμένιοι από τη Σμύρνη εντάχθηκαν το 1922 στον Πανιώνιο, σε μια προσπάθεια να βρεθούν σε ένα οικείο περιβάλλον.
- Με πληροφορίες από το panionioshistory.blogspot.com και το βιβλίο «Τα 75 χρόνια του Πανιωνίου» των Χρήστου Σωκρ. Σολομωνίδη και Νίκου Εμμ. Λωρέντη, που εκδόθηκε το 1967.
pontosnews